تلفیق MCDM و GIS در بررسی توزیع مکانی معادن گچ با تاکید بر ملاحظات زیست محیطی (مطالعه موردی : محدوده پروژه مدیریت منابع آب و خاک حبله رود- استان سمنان)

امروزه علیرغم اوج پیشرفت دانش و تکنولوژی بشری، متأسفانه محیط زیست در وضعیت بسیار بحرانی وپیچیده‌ای در سطوح ملی، منطقه­ای و بین­المللی به­سر می­برد. تقلیل آلودگی و کاهش اثرات تخریبی آن در حدی معقول در روند توسعه‌ای پایدار، همراه با استفاده از تکنولوژی­های متعادل همواره برای حفظ و تضمین سلامت، رشد و تعالی حال و آینده موجودات کره زمین، مدنظر بوده است.در این تحقیق با تلفیق MCDM و GIS و هم­چنین بررسی شاخص­های اکولوژیکی، اقتصادی و  اجتماعی،  محدوده مورد مطالعه را بر اساس حساسیت سرزمین نسبت به فعالیت­های معدنی، پهنه­بندی گردید. هم­چنین ملاحظات زیست­محیطی 8 معیار تاثیر پذیر از فعالیت­های معدنی شامل، سکونتگاه های شهری، سکونت­گاه­های روستایی، آب­های سطحی، آب­های زیر­زمینی، زیستگاه حیات وحش، کشاورزی، توریسم و پوشش گیاهی مورد تحلیل قرار گرفت. در ادامه بر­اساس نقشه زون بندی شده میزان تداخل محدوده معادن فعال و زون‌های تولید شده مشخص گردید. نتایج نشان داد که 15 درصد عرصه­های معدنی با محدوده فعالیت ممنوع، 6 درصد در زون حساسیت شدید، 11 درصد در زون حساسیت زیاد، 58 درصد در زون حساسیت متوسط و 10 درصد در زون حساسیت کم واقع گردیده است. که این امر حاکی از این واقعیت است که 26 محدوده از مجموع 52 محدوده فعالیت­های معدنی در پهنه فعالیت ممنوع قرار داشته که باید بهره­برداری این معادن متوقف شود. بر اساس بررسی صورت گرفته از آن­جا که در مابقی محدوده­های بیش­ترین سطح اشغال زون­های داخل محدوده­های معدنی مربوط به زون حساسیت متوسط است الویت برنامه­ریزی بایستی مربوط به مدیریت این زون باشد.  هم­چنین در بررسی صورت گرفته مشخص شد که دو عامل عرصه­های کشاروزی و آب­های سطحی از معیارهای زیست محیطی، بیش­ترین تداخل را با محدوده­های معدنی داشته و باعث ممنوعیت فعالیت معدنی می‌باشند.